[196] Nu volgen de gebruiken die bij hen gangbare praktijk zijn. Naar onze mening was dit het meest ingenieuze (ik heb informatie dat ook de Illyrische Eneten dat gebruik kennen).[1]
Het uithuwelijken van vrouwen
Elk jaar werd éénmaal in elk dorp het volgende gedaan.[2] Zodra de meisjes de leeftijd hadden bereikt om te trouwen, brachten ze die allen samen op één plek om ze allemaal in één keer bij elkaar te krijgen. Om hen heen had zich een menigte mannen opgesteld. Een openbaar verkoper liet de meisjes één voor één opdraven en bood ze te koop aan. Eerst deed hij dat met het allerknapste meisje en dan, wanneer dit was verkocht en veel goud had opgebracht, met een volgende, het op één na mooiste. Ze werden gekocht om ermee te trouwen. Huwelijkskandidaten die vermogende Babyloniërs waren, boden tegen elkaar op en kochten de mooiste meisjes. Huwelijkskandidaten uit het gewone volk ging het helemaal niet om het goede uiterlijk, zij kregen de lelijkere meisjes en… geld toe.
Zodra de openbare verkoper klaar was met het verkopen van de knapste meisjes, liet hij het lelijkste meisje opdraven of een van hen die kreupel was. Hij bood haar aan wie met haar wilde trouwen, als hij daarvoor het kleinste bedrag aan goud kreeg,[3] totdat zij in handen was gekomen van degene die het minste bood. Het goud kwam telkens van de knappe meisjes en op die wijze kwamen dankzij hen de meisjes die geen fraai uiterlijk en een gebrek hadden aan de man.[4]
Het was niemand toegestaan de eigen dochter uit te huwelijken aan de man van zijn keuze. Wie haar had gekocht, kon zonder plechtige eed haar evenmin meenemen, maar moest werkelijk beloven haar te zullen huwen[5] en haar onder die voorwaarde naar huis meenemen. Mochten zij niet bij elkaar passen, bepaalde de wet teruggave van het goud. Iedereen, ook al kwam hij uit een ander dorp, mocht een meisje kopen.
Dat nu was het meest ingenieuze gebruik dat zij kenden, maar het heeft opgehouden te bestaan. Ze hebben daarvoor onlangs iets anders in het leven geroepen om te voorkomen dat ze de meisjes kwaad doen en naar een andere stad meenemen. Toen zij na de inname van Babylon in benarde omstandigheden waren gekomen en tot armoede waren vervallen, laat een ieder uit het volk, als hij geen inkomsten heeft, zijn dochters als prostituee werken.
Diagnose van ziekten
[197] Nóg een gebruik brengen zij in de praktijk, bijna even ingenieus. Zieken worden door hen naar het stadsplein gebracht;[6] artsen kennen ze niet. De mensen komen op de zieke af en vragen zich af welke ziekte hij heeft. Heeft iemand zelf zoiets gehad als waaraan de zieke nu lijdt of kent hij een ander die de ziekte heeft? Dat zijn hun vragen, wanneer ze bij hem komen, en een ieder adviseert van alles wat hij zélf of een ander, van wie ze dat hebben gezien, heeft gedaan om op te knappen.
Ze mogen de zieke niet passeren zónder iets te zeggen en voordat ze hebben gevraagd wat hem mankeert.
Begrafenis en seks
[198] Ze begraven hun doden met honing[7] en rouwen op vergelijkbare wijze als in Egypte. Telkens wanneer een Babyloniër met zijn eigen vrouw seks heeft gehad, neemt hij plaats naast brandend wierook en de vrouw doet hetzelfde ergens in een andere ruimte. Als de ochtend is aangebroken, nemen zij beiden een bad, want zij zullen geen enkel serviesgoed aanraken, voordat zij zich hebben gewassen. Datzelfde doen ook de Arabieren.
Een offer aan Mylitta
[199] Het schandelijkste gebruik bij de Babyloniërs is het volgende.[8] Elke vrouw die in dat land woont, moet één keer in haar leven plaatsnemen in de tempel van Afrodite en gemeenschap hebben met een vreemde. Vele vrouwen willen zich niet begeven onder de andere vrouwen, omdat zij zich door hun rijkdom verheven voelen, maar laten zich in huifkarren naar de tempel rijden en stoppen daar, met achter hen aan een grote schare personeel.
De meesten echter doen als volgt. Ze hebben plaatsgenomen op het terrein van de tempel met om hun hoofd een koord als krans. Het is een komen en gaan van vele vrouwen. Langs hen zijn er naar alle kanten kaarsrechte gangpaden waarover de onbekende mannen lopen en hun keuze maken. Wanneer een vrouw daar is gaan zitten, gaat zij niet eerder naar huis, voordat een van de mannen geld in haar schoot heeft geworpen en buiten de tempel[9] gemeenschap met haar heeft gehad. Als hij het geld geworpen heeft, hoeft hij alleen maar dit uit te spreken: “Ik roep voor jou de hulp in van godin Mylitta.” Mylitta is bij de Assyriërs de naam voor Afrodite.
Het bedrag aan geld is willekeurig en mag beslist niet worden geweigerd. Dat is niet toegestaan, omdat dat geld heilige status heeft gekregen. De vrouw gaat mee met wie het haar als eerste heeft toegeworpen, en zij zal niemand afwijzen. Wanneer de gemeenschap heeft plaatsgevonden, heeft zij haar plicht tegenover de godin voldaan en gaat naar huis. Vanaf dat moment zul je haar niet veroveren, hoeveel je haar ook geeft.
Alle vrouwen die over een mooi uiterlijk en groot postuur beschikken, gaan snel naar huis, maar allen van hen die lelijk zijn, wachten lange tijd, als zij niet aan hun plicht kunnen voldoen. Sommigen wachten er wel drie tot vier jaar! Ook op Kypros heb je op sommige plaatsen een traditie die hierop lijkt.[10]
Gedroogde vis
[200] Dat zijn nu de gebruiken die bij de Babyloniërs gangbare praktijk zijn. Er zijn onder hen drie stammen die niets anders eten dan alleen maar vis. Nadat ze die hebben gevangen en in de zon te drogen gelegd, bereiden ze die als volgt. Ze gooien die in een vijzel, vermalen ze met stampers en zeven ze door een linnen doek. En wie zin heeft, eet het na het als deeg te hebben gekneed[11] of na het als brood te hebben gebakken.
Aanbevolen literatuur
Tempelprostitutie in Mesopotamië c.q. Babylon wordt besproken door Marten Stol, Women in the Ancient Near East (een vertaling van de Nederlandse editie ‘Vrouwen van Babylon’), De Gruyter (2016), hfdst. 21: Temple Prostitution, pp. 419-435.
[1] De bewoordingen van de laatste opmerking doen vermoeden dat de schrijver hiervan hoorde in de tijd dat hij in Zuid-Italië (Thourioi) verbleef.
[2] Gezien de verleden tijd van de werkwoordsvormen was het gebruik toen niet langer actueel; de oorzaak daarvan wordt verderop in het hoofdstuk uitgelegd.
[3] Hoe onlogisch dit ook klinkt (je kon toch wachten, totdat er meisjes werden aangeboden met een grotere bruidschat?), de onzekerheid zonder partner verder door het leven te moeten zorgde ervoor dat er altijd een eerste bieder was.
[4] Een wel heel socialistisch systeem om iedere bruid te verzekeren van een bruidsschat.
[5] Hopelijk bood deze restrictie de garantie dat het meisje niet als slavin werd gebruikt.
[6] De brontekst maakt melding van ‘marktplaats’, agora (Gr. ἄγορα); zoals uit de woorden van Kyros (zie hfdst. 153) valt af te leiden, die op de Grieken neerkijkt om hun marktpleinen en handeldrijven, werd er in de niet-Ionische, Klein-Aziatische steden geen markt gehouden op een centraal plein.
[7] Een vorm van balseming.
[8] Een van de zeldzame instanties dat de schrijver zijn afkeuring over iets laat blijken.
[9] De manuscripten geven naast de lezing ‘buiten de tempel’, exo tou hirou (Gr. ἔξω τοῦ ἱροῦ), ook die van ‘binnenin de tempel’, eso tou hirou (Gr. ἔσω τοῦ ἱροῦ); dat laatste zal, gezien de massaliteit van de bijeenkomst, niet praktisch haalbaar zijn geweest.
[10] De cultus van Afrodite op Kypros (en Kythera) is kort aangestipt in hfdst. 105.
[11] Wschl. is het resultaat hiervan een (zachte) koek; ook het volk van de Auschisen vermaalt zijn eten, i.e. sprinkhanen (zie boek 4, hfdst. 172).