[110] Van de Sauromaten wordt het volgende verteld. Sinds de strijd van de Grieken tegen de Amazonen (de Skythen noemen de Amazonen ‘Oiorpata’, wat in het Grieks ‘mannendoders’ betekent, want een man heet bij hen oior en doden pata) gaat het verhaal dat de Grieken na hun overwinning bij de Thermodon[1] alle Amazonen die zij levend te pakken konden krijgen op drie schepen naar huis hebben meegevoerd, maar dat deze op zee de mannen te lijf gingen en over boord hebben gegooid.
De vrouwen hadden echter geen verstand van schepen en konden zeker niet omgaan met het roer, zeilen en roeiriemen. Nu zij de mannen overboord hadden gegooid, werden zij door de stroming en de wind voortgedreven en bereikten Kremnoi aan het meer van Maietis. Kremnoi ligt in het gebied van de vrije Skythen.[2] Daar aan land gegaan marcheerden de Amazonen naar bewoond gebied. De eerste de beste paardenstal die zij tegenkwamen, werd door hen leeggeroofd en rijdend op die paarden[3] plunderden zij het land van de Skythen.
[111] De Skythen begrepen niets van de situatie. Zij kenden de taal, hun kleding en het volk niet en het was voor hen een raadsel waar zij vandaan kwamen. Zij dachten dat ze mannen waren op jong volwassen leeftijd en gingen[4] daarom met hen de strijd aan. Na de strijd vielen hun lijken in hun handen en kwamen zij er zo achter dat het vrouwen waren.
Zij besloten na enig beraad hen hoe dan ook niet meer te doden, maar hun jongste mannen op hen af te sturen, in een aantal dat ongeveer met dat van hen overeenkwam. Zij moesten hun tentenkamp vlakbij hen opslaan en doen wat ook maar de vrouwen deden. Als zij door hen werden belaagd, moesten zij niet vechten, maar zich terugtrekken. En wanneer ze het opgaven, moesten zij dichterbij komen en hun tentenkamp opslaan. De Skythen hadden hiertoe besloten, omdat zij bij hen kinderen wilden verwekken.
[112] De jongens werden op pad gestuurd en deden wat hen was opgedragen. Toen de Amazonen begrepen dat zij helemaal niet waren gekomen om hen kwaad te doen, lieten ze hen met rust. Iedere dag kwamen zij met hun tentenkampen steeds dichter bij elkaar te liggen. De jongens hadden net als de Amazonen niets anders bij zich dan wapens en paarden. Zij hielden zich in leven op dezelfde manier als de vrouwen, door te jagen en te plunderen.
[113] De Amazonen waren gewend tegen het middaguur het volgende te doen. Zij verspreidden zich in groepjes van één of twee personen om op een afstand van elkaar hun behoefte te doen. Dit was de Skythen niet ontgaan en zij deden precies hetzelfde. Een van hen benaderde een Amazone die in haar eentje was achtergebleven. Zij sloeg hem niet van zich af, maar liet hem seks met haar hebben.
Met hem praten kon zij niet omdat zij elkaars taal niet verstonden, maar met gebaren gaf zij hem te kennen om de volgende dag op dezelfde plek terug te komen en een andere jongen (ze maakte duidelijk dat ze met z’n tweeën moesten zijn) mee te nemen. Zijzelf zou een andere vrouw meebrengen.
Teruggekomen bij de achterblijvers vertelde hij wat hij had meegemaakt. De volgende dag ging hijzelf weer naar de plek en had een ander bij zich en zag de Amazone zelf op een tweede Amazone wachten. Toen de andere jongens hiervan hoorden, hebben ook zij de rest van de Amazonen gepaaid.[5]
[114] Daarop hebben zij hun tentenkampen samengevoegd en woonden zij samen, terwijl elke jongen haar als vrouw had met wie hij de eerste keer seks had. De mannen konden zich de taal van de vrouwen niet eigen maken, maar de vrouwen verstonden die van de mannen wél.
Vanaf het moment dat zij elkaar begrepen, zeiden de mannen het volgende tegen de Amazonen: “Wij hebben ouders en bezittingen. Laten wij toch niet langer zo leven, maar teruggaan naar ons volk en daar ons leven doorbrengen. Wij zullen jullie als onze vrouwen hebben en geen andere.”
Dit was hierop hun antwoord: “Wij kunnen toch niet met jullie vrouwen samenleven? Onze leefwijzen verschillen van elkaar. Wij doen aan boogschieten, speerwerpen en paardrijden en hebben geen verstand van vrouwentaken. Jullie vrouwen doen niets van de dingen die wij hebben genoemd, maar doen dingen die vrouwen doen zonder hun wagens te verlaten: zij gaan niet op jacht of ergens anders heen. Wij kunnen daarom niet met hen samenleven. Maar als jullie ons tot vrouw willen hebben en een oprechte indruk willen maken, ga dan naar jullie ouders en eis jullie deel van de bezittingen op. Kom daarna bij ons wonen, onafhankelijk van hen.”
[115] De jongens deden dit, want zij luisterden naar hen. Na het hen toekomende deel van de bezittingen te hebben opgeëist, gingen zij terug naar de Amazonen, waarop de vrouwen het volgende tegen hen zeiden:
“Wij maken er ons flink zorgen om in dit land te moeten wonen, nu wij jullie beroofd hebben van jullie vaders en een groot deel van jullie gebied hebben geplunderd. Kom, doe, omdat jullie ons graag tot vrouw willen hebben, het volgende samen met ons: laat ons uit dit gebied vertrekken en aan de overkant van de Tanaïs wonen.” Ook op dit punt luisterden de jongens naar hen.
[116] Zij staken de Tanaïs over en legden vanaf de Tanaïs oostwaarts een weg van drie dagen af en vanaf het meer van Maietis noordwaarts een weg van drie dagen. Zij vestigden zich in het gebied, waar zij na hun aankomst zijn gaan wonen. Vanaf die tijd leven de vrouwen zoals de Sauromaten dat van oudsher deden: zij gaan samen met of zónder de mannen te paard op jacht, trekken ten oorlog en dragen dezelfde kleren als hun mannen.
[117] De Sauromaten spreken Skythisch, maar van oudsher wel op een kromme manier, omdat de Amazonen de taal niet onder de knie hebben gekregen.[6] Hun huwelijkse praktijken zien er als volgt uit. Geen enkel meisje wordt uitgehuwelijkt, als het niet een man als vijand heeft gedood. Sommigen van hen worden oud en sterven zonder te trouwen, omdat zij aan de regel niet kunnen voldoen.
Aanbevolen literatuur
De Amazonen worden besproken in de studie van Ken Dowden, The Amazones: Development and Functions, Rheinisches Museum für Philologie, pp. 97-128 (1997).
[1] Deze rivier (al in hfdst. 86 genoemd) stroomt ten oosten van Sinope bij Thermiskyra (huidig Terme, noord-oost-Turkije) de Zwarte Zee in.
[2] Het gebied is eerder ‘koninklijk’ genoemd en in handen van ‘adellijke’ Skythen (vgl. hfdst. 20).
[3] Zij waren weer in hun element.
[4] Die conclusie werd getrokken, omdat de Skythen geen enkele Amazone een baard zagen dragen.
[5] In de brontekst gebruikt de schrijver de metafoor ‘tot huisdier maken’, ktilousthai (Gr. κτιλοῦσθαι), want de in zijn ogen ruig levende Amazonen zijn door de jongens ‘getemd’.
[6] In hfdst. 114 (begin) waren zij niettemin taalvaardiger dan de Skythische jongemannen.