[215] Massageten gaan gekleed zoals de Skythen en hebben een leefwijze vergelijkbaar met die van hen.[1] Het zijn strijders te paard én te voet (ze zijn in beide gespecialiseerd), schieten met pijl en boog, dragen lansen en hebben doorgaans strijdbijlen bij zich. Op werkelijk alles passen zij goud en brons toe. Voor alles wat met lansen, pijlpunten en strijdbijlen verband houdt, gebruiken zij brons, maar alles wat voor het hoofd is bedoeld en met gordels en okselriemen[2] te maken heeft, versieren zij met goud. Evenzo beschermen zij de borst van hun paarden met pantsers van brons, maar wat bedoeld is voor de teugels, het bit en het hoofdstel, versieren zij met goud. Het gebruik van ijzer en zilver is hen volledig onbekend. Dat is er niet in hun gebied, daarentegen hebben zij een overvloed aan goud en brons.[3]
Huwelijk, leven & dood, religie
[216] Zij kennen ongeveer de volgende gebruiken. Een ieder is met een vrouw getrouwd, maar zij delen hun vrouwen met elkaar.[4] De Grieken zeggen wel dat dat de praktijk is van de Skythen, het zijn echter niet de Skythen die dat doen, maar de Massageten. Als een Massageet een vrouw begeert, hangt hij zijn pijlkoker op aan de voorkant van haar wagen en heeft schaamteloos seks met haar.
Er is bij hen geen vaste leeftijdsgrens voorgeschreven. Wanneer iemand heel oud is geworden, komen alle familieleden bij elkaar en slachten hem en met hem nog wat veedieren. Ze koken het vlees en houden een feestmaal. Dat is in hun ogen het summum van geluk.[5] Wie aan een ziekte overlijdt, wordt niet opgegeten, maar begraven, terwijl de anderen er verdrietig om zijn dat deze persoon niet de leeftijd heeft bereikt om geslacht te worden.
Ze zaaien geen enkel gewas, maar leven van vee en vis. Deze laatste komt voor hen in grote aantallen uit de rivier Araxes. En… ze drinken melk.[6] Helios is de enige god die ze aanbidden en aan wie ze paarden offeren. De gedachte achter dit offer? Aan de snelste god wijden zij het allersnelste sterfelijk wezen.
Aanbevolen literatuur
Promiscuïteit bij door Herodotos beschreven volksstammen is het onderwerp van Richard Wenghofer, Sexual Promiscuity of Non-Greeks in Herodotus’ Histories, in: Classical World vol. 107 nr. 4, pp. 515-534. Het artikel is hier te verkrijgen.
[1] Volgens een vast stramien laat de schrijver aan zijn verhaal een geografische uitweiding (hfdstt. 201-204) voorafgaan en besluit hij het met een etnografische beschrijving (hfdstt. 215-216); hun kleding en wapenrusting zijn misschien vergelijkbaar met die van de Saken (zie boek 7, hfdst. 64).
[2] Wschl. een accessoire bij een borstpantser.
[3] In wezen leefden de Massageten nog in de bronstijd; zij beschikten over ‘zachtere’ wapens ten opzichte van hun buurvolkeren die ijzer konden smeden.
[4] Niet zozeer promiscuïteit is de bedoeling, maar polyandrie, m.a.w. één vrouw kon met meerdere mannen gehuwd zijn; sexuele promiscuïteit is wel aan de orde bij de Agathyrsen (zie boek 4, hdst. 104), de Nasamonen (zie boek 4, hfdst. 172) en de Auseërs (zie boek 4, hfdst. 180).
[5] Niet zozeer voor de nabestaanden als wel voor de overledene, zoals ook uit de volgende zin kan worden afgeleid; kannibalisme wordt ook bedreven door de Kallatiërs (zie boek 3, hfdst. 38), de Padaiërs (zie boek 3, hfdst. 99), beide volkeren in India, en de Issedonen (zie boek 4, hfdst. 26) in Skythia.
[6] Over de Skythen in het algemeen is door de schrijver opgemerkt dat zij de melk van merries drinken (zie boek 4, hfdst. 2).