[239] Ik keer terug naar een eerder punt in mijn verhaal, waar ik niet volledig ben geweest.[1] De Lakedaimoniërs hoorden als eersten ervan dat de Perzische koning tegen Griekenland een legertocht wilde ondernemen. Daarom stuurden zij gezanten naar het orakel in Delfi, waar zij de voorspelling te horen kregen die ik kort hiervoor heb genoemd.[2]
Verborgen boodschap
De wijze waarop zij hun informatie kregen, was ongewoon. Demaratos, zoon van Ariston, was namelijk naar de Perzen overgelopen en bepaald geen vriend van de Lakedaimoniërs. Ik vind dit niet alleen waarschijnlijk, het is ook zo aannemelijk, dat ik mij hierin gesterkt voel. We kunnen ernaar gissen of hij die dingen deed uit sympathie of uit leedvermaak.[3] Het zit zo. Toen Xerxes had besloten tegen Griekenland op te trekken, wilde Demaratos, die toen in Sousa was en daarvan op de hoogte was, de Lakedaimoniërs inlichten. Hij kon echter zijn inlichtingen niet kwijt, want hij liep het risico betrapt te worden. Daarop bedacht hij ongeveer het volgende. Hij nam een schrijfplankje waarvan hij de was had afgekrabd; daarna noteerde hij in het hout van het plankje het plan van de Perzische koning. Vervolgens liet hij de was weer over de letters smelten, opdat het ‘onbeschreven’ plankje tijdens het vervoer hem niet in de problemen bracht vanwege de inspecteurs op de wegen.
Gorgo weet raad
Toen het Lakedaimon had bereikt, snapten de Lakedaimoniërs niet wat de bedoeling ervan was, totdat, zoals ik mij heb laten vertellen, Gorgo,[4] dochter van Kleomenes en echtgenote van Leonidas, een suggestie deed (zij was de enige die erop was gekomen): “Ik vraag jullie de was weg te krabben en jullie zullen letters in het hout aantreffen.” Zij luisterden naar haar, deden hun vondst en lazen de boodschap. Daarna werden de andere Grieken ingelicht. Zo is het volgens zeggen gegaan.
[1] In aansluiting op hfdst. 220 zou wat hier wordt verteld, de verhaallijn storend hebben onderbroken; de anekdote kan ook een loos aanhangsel zijn, misschien zelfs een interpolatie.
[2] De orakelspreuk is geciteerd in hfdst. 220.
[3] Het eerste, omdat hij zijn landgenoten wilde helpen; dat laatste, omdat zijn boodschap een onheilspellende inhoud had.
[4] Reeds in boek 5, hfdst. 51, wordt Gorgo als intelligent meisje afgeschilderd.